Na vier bijzondere televisie-uitzendingen van “Ode aan de Doden” sluit de KRO de week voor Allerzielen af met de slotuitzending “Ode aan het Leven”. Heeft u het gezien op vrijdag 1 november? Een bijzonder warme uitzending vanuit de Laurenskerk in Rotterdam. De presentatie is in handen van Anita Witzier. Bekende Nederlanders, maar ook onbekenden vertellen liefdevol over hun overleden dierbaren. Ze steken een kaars aan, als ode aan het leven van hen die ze zo missen.
Voor wie steek jij een kaarsje op?
Al kijkend gaat er in mijn gedachten een film aan me voorbij uit vervlogen tijden. Flarden van momenten uit mijn leven die ik nooit zal vergeten. Hoewel ik hem niet heb gekend, denk ik aan mijn broertje Egbert (roepnaam Bert). Direct na zijn geboorte op 23 november 1954, bleek hij de aangeboren afwijking 'Spina bifida' te hebben. In de volksmond een 'open ruggetje' genoemd. Hij heeft slechts 3 weken mogen leven. Ik denk aan m'n moeder Lies die overleed toen ze pas 53 jaar oud was. Toen was ik 15. Nu al 2 jaar ouder. In gedachten zie ik m'n vader Jan. Hij overleed in 1988 op 66-jarige leeftijd. Ik zie m'n schoonzus Lia die overleed in 2004 en een jaar later haar man, mijn broer Kor. Weer een jaar later, het is inmiddels 2006 overlijden 2 maanden na elkaar onze 'ouders', tante Aaltje en oom Hans. Ik merk die avond dat ik een beetje rillerig begin te worden en doe de kachel een tandje hoger. Vele namen schieten door m'n gedachten. Van de mensen die mij vertelden dat ze een hersentumor hadden en niet beter zouden worden. Van de vrouw die met haar beide kleine kindertjes binnenkwam en me vertelde dat ze nog maar een paar weken te leven had. Overbuurkinderen Sandra en Remko. De man die doodziek bij me aan de balie kwam om persoonlijk afscheid van me te nemen. Van collega Arjan (36 jaar) en het levenloos geboren zoontje van een andere collega. En al die anderen, niet bij name genoemd.
De volgende dag kijk ik naar RTV Noord en zie een aankondiging van een documentaire. 'Het is precies vijftig jaar geleden dat het zwaarste verkeersongeval in de geschiedenis van Noord-Nederland plaatsvond. Een busje met studenten van de Kweekschool met den Bijbel uit de stad Groningen, botste bij Borger op een vrachtwagen. Acht van de tien inzittenden kwamen om het leven'.
Ik denk: 'Dat is het ongeluk waarbij dorpsgenoot Piet Holtman om het leven is gekomen'. De avond van 4 november zit ik opnieuw voor de buis. Deze keer om de aangekondigde indrukwekkende documentaire in alle stilte te bekijken. Er gaat weer van alles door mijn hoofd. Zijn ouders, broers, zus, vrienden, dorpsgenoten en medestudenten. Wat betekende dat voor hén in die tijd. We spreken dan van 1963. Maar ook, wat betekent het voor zijn, als enige nog in levend zijnde zus, mijn oud buurvrouw Aagtje Oudman-Holtman in deze tijd? Om vijftig jaar na dato, ontspannen en niets vermoedend te zitten kijken naar RTV Noord en ineens, niet van te voren ingelicht, onvoorbereid en onverwachts te horen krijgen dat er een documentaire op komt en je beelden ziet van de auto waarin je broer is verongelukt? Dat moet wel een hele impact hebben lijkt me zo. 'k Heb besloten om Aagtje te bellen en gisteren hebben we een heel fijn gesprek gehad. Dankbaar voor mijn telefoontje namen we afscheid. Haar broer mocht slechts 22 jaar oud worden. Wij steken een kaarsje op voor Piet Holtman. Maar ook voor haar man Frits.
Dat doen we ook voor oud dorpsgenoten Klaas Kuizenga en Klaas Robbe. Beide jongemannen kwamen in hetzelfde jaar,1963, om het leven bij een motorongeluk op de Afsluitdijk.
En voor alle, niet bij name genoemde overleden dierbaren.
Voor wie steek jij een kaarsje op?
Ik hoop dat alle nabestaanden die een dierbare hebben verloren, momenten kennen van fijne herinnering, waardoor ze hun levenspad kunnen vervolgen.
Ik sluit af met een gedichtje, waarvan de schrijver mij niet bekend is.
Zij die we liefhebben
gaan niet weg
Ze lopen naast ons
elke dag
Ongezien
ongehoord
maar toch bij ons
Oneindig dierbaar!