De geschiedenis van Thesinge is onlosmakelijk verbonden met het klooster Germania wat hier eens heeft gestaan. De oudste, officiële, vermelding van het klooster is van 1283. In de kroniek van Emo en Menko van het klooster Wittewierum wordt in dat jaar de abt Menard(us) van Thiasingacloster genoemd. De stichting van het klooster door Hathebrand, honderd jaar eerder, is niet te bewijzen, maar aanneembaar. Het belangrijkste bewijsstuk, de Vita Sancti Hathebrandi, is echter grotendeels verloren gegaan. Een onnauwkeurige, 18e eeuwse transcriptie vermeldt het klooster Germerawald. Germania zou daar dan een latinisering van zijn. De Vita Sancti Hathebrandi, het levensverhaal van Hathebrand, in twaalf delen, is zeer waarschijnlijk pas na zijn dood geschreven, maar er is niet meer te achterhalen wanneer. In 1183 werd het moederklooster Feldwerd gesticht. Het laatste deel van de Vita Sancti Hathebrandi is aangevuld met een lijst van abten van Feldwerd, met jaartallen, lopende van 1183 tot 1198. Met gaat ervan uit dat het klooster van Thesinge in deze periode is gesticht.

Na 1400 werd in officiële geschriften het klooster niet meer aangeduid met de Latijnse naam Germania, maar wordt de naam Thiasingacloster gebezigd. Vanaf dit moment is de dorpsnaam Thesinge een feit. Ten tijde van de stichting van het klooster moet het stichtingsgebied een moerassige veenstreek zijn geweest, enigszins te vergelijken met het huidige buitendijkse kweldergebied in de buurt van Noordpolderzijl.
Tijdens de restauratie van de Kloosterkerk in 1973 bleek dat de kerk was gebouwd op houten palen, die tot in het grondwater waren geheid. Op telkens twee palen naast elkaar werd door de bouwers een boog gemetseld en daarop rustten de muren van de kloosterkerk.

Sinds 1971 is de Stichting Oude Groninger Kerken eigenaresse van de kloosterkerk. Zij ziet het als haar taak prachtige, historisch belangrijke gebouwen zoals deze zo goed mogelijk te restaureren en te conserveren. Het meest recente staaltje van goede zorg moge blijken uit de afhandeling van de schade die dit jaar (2013) ontstond, toen er een brandje uitbrak op de zolder van de kerk. Niet alleen werd de directe schade hersteld en alles schoongemaakt, maar werden alle elektriciteitsvoorzieningen aangepast aan de moderne tijd.
In 1972 was zij ook de opdrachtgeefster tot een indrukwekkende restauratie. Deze was dan ook hard nodig: de sluitmuur – daar waar de ingang is – was aan het verzakken, dak en metselwerk moesten dringend worden nagekeken en waar nodig hersteld, kortom een waslijst aan aandachtspunten.

Kloosterkerk met moestuin, voor de restauratie

Inrichting kloosterkerk voor de restauratie

Els en Haye van de Oever wonen al heel lang in de Luddestraat in Thesinge.

Het handschrift “Ommelands Eer”
Van Pater Franciscus Mijleman S.J.
Missionaris der Ommelanden
1639 – 1667

Het vierde kwart van de zestiende eeuw was voor het Thesinger klooster Germania een zware tijd. In de jaren tachtig van die eeuw werd het klooster drie maal overvallen. In 1581 werd na een overval door de geuzen een aantal nonnen in gevangenschap weggevoerd; in 1582 is er sprake van plundering door Spaanse soldaten en in 1584 werd het klooster na een overval vrijwel geheel verwoest. Tien jaar later vindt op 22 juli de Reductie van Groningen plaats: de capitulatie van de stad Groningen voor het leger van Maurits van Oranje en Willem Lodewijk van Nassau-Dillenberg; het luidde de overgang in van Stad en Ommelanden naar het nieuwe protestantse bewind, gevolgd door de onteigening van alle bezittingen van de Rooms Katholieken.

Oud Thesingers kennen haar allemaal als 'Vrouw Oudman'. Ze werkte als baker en heeft in haar loopbaan honderd kinderen ter wereld helpen komen. Irene Plaatsman heeft ooit voor haar studie een interview met mevrouw Oudman afgenomen. De Historische Commissie is blij dat we met instemming van beiden dit interview mochten opnemen in onze rubriek.

Roelie Dijkema, vrouw Diekemoa.

Op 7 april 2012 werd het erelid van de Vereniging voor Dorpsbelangen Thesinge, 80 jaar. Een dame met pit, nog steeds erg betrokken bij het dorp en erg actief. We noemen even Thomasvoar en Pieternel, het verwelkomen van nieuwe bewoners, de fietstocht, klaverjassen, soms schrijft ze wat voor de G&T... geweldig. Het interview met Roelie, al een tijdje geleden afgenomen, kunt u hier lezen. Interview Roelie Dijkema.doc

Overlijdensbericht
Zondag 27 september 2020 is Roelie Dijkema overleden op 88-jarige leeftijd. Hoewel zij de laatste jaren in Ten Boer woonde, is ze altijd Thesinger gebleven.

Afscheid
Het dorp nam, de coronamaatregelen respecterend, afscheid met een indrukwekkend eerbetoon. RTV Noord maakte hiervan een mooie reportage

De Historische Commissie heeft contact gezocht met Janna Hofstede met de vraag of we haar mochten interviewen over de geschiedenis van haar huis. Janna ging direct akkoord en we hebben het interview klaar. U kunt het hier vinden. Lees over de geschiedenis van haar huis en familie en bekijk de prachtige foto's.

Hendrik (Henk) Ridder
Thesinge, 4 februari 1918 - Westerbork, 28 oktober 1944

Wie was hij
Hendrik Ridder is geboren en opgegroeid in het dorp Thesinge. 
Hij was een zoon van landarbeider Geert Ridder en Martje Vegter en hij had één broer en zeven zussen. Met zijn vriendin in de Stad Groningen zou hij na de oorlog trouwen. Net zoals nu kenden mensen elkaar goed in het kleine dorp en hij had hier veel vrienden.

Organiseren van verzet

De 2e Wereldoorlog begon toen Hendrik Ridder 22 jaar was. 
Uit vaderlandsliefde, en omdat hij vond dat hij dit vanuit 
zijn geloof moest doen, ging hij in het georganiseerde verzet. 
Eerst als medewerker, toen als rayonleider in het Westerkwartier, later knokploegleider en nog later provinciaal leider van het gewapend verzet in Groningen. Hij organiseerde toen 7 ploegen 
van 20 man. Tenslotte werd hij rayonverzorger van het Nationaal Steunfonds (NSF). Hij hielp zo duizenden mensen in de provincie 
aan onderduikadressen.

Schuilhouden

Het verzet gebeurde in het geheim. Ook zijn naasten wisten niet 
wat hij allemaal deed. Hendrik nam enkele schuilnamen aan: 
Henk de Vries, Dick, Gerrit Bos en de Zegepraal. Hij hield zichzelf schuil op verschillende adressen in en rondom de stad Groningen, 
de stad waar hij als slagersknecht woonde en werkte. Af en toe liet 
hij zich zien in Thesinge. Soms tijdens een kerkdienst. Hij stond dan achter in de kerk om zo snel te kunnen verdwijnen als er onraad dreigde. Als de dienst was afgelopen was hij alweer verdwenen.
 Het dorp fluisterde: "Henk was der, hest hom zain?"

Opgepakt en gedood

Toen hij op 18 oktober 1944 werd gearresteerd en gevangen werd gezet in het Scholtenshuis (Grote Markt, Groningen), probeerden de Duitse medewerkers van de Sicherheitsdienst (SD) hem op de meest wrede manier aan het praten te krijgen. Maar hij zweeg.In gesprekken met vrienden had hij vaak gezegd:'Als de Duitsers mij in handen krijgen, ga ik zingen.' En dat kon hij goed, met zijn mooie stem. Hij liet niets los en werd 10 dagen na zijn arrestatie in Kamp Westerbork gefusilleerd. Hij was toen 26 jaar.

Gedicht
Een vriend van Hendrik Ridder schreef dit gedicht

Ik kan die ogen niet vergeten
waarmede hij die laatste dag
toen hij de dood reeds heeft geweten
mij in mijn angstig ogen zag
Hij staat er met geboeide handen
en bloedloos is zijn witgezicht
de striemen op zijn leden branden
maar in zijn ogenglans een licht
Ze hebben hem te hard geslagen
zijn lichaam is een wrede wond
hij heeft het zonder klacht gedragen
een glimlach zweeft er om zijn mond
God zelf heeft hem de kracht gegeven
te dragen dit ondraaglijk leed
mem boven smachten uitgeheven
zodat het hem geen pijn meer deed
Ik kan die ogen niet vergeten
waarmede hij die donkere dag
toen hij zijn einde heeft geweten
mij troostte met zijn stille lach

P. van Loon

In herinnering
Zijn stem is tot zwijgen gebracht op een herfstdag in Westerbork. Hij ligt, samen met andere verzetshelden, begraven op het Esserveld in Groningen.

Nog altijd komen wij zijn naam tegen: het Hendrik Ridderplein in Thesinge en de Hendrik Ridderstraat in Groningen herinneren ons aan zijn leven. Het leven dat hij - samen met vele anderen - gaf voor de vrijheid. 


Op 4 mei 2008 is op de Smidshouk in Thesinge een monument als herinnering aan hem onthuld. Het monument is gemaakt door 
Thesinger kunstenaar Herbert Koekkoek. Het stelt een bladzijde uit een kerkelijk liedboek voor. Een boek waar Hendrik Ridder 
graag uit zong. Het blad is afgescheurd, net als zijn leven.

Via deze link kan, als digitaal eerbetoon, een bloemetje worden geplaatst ter nagedachtenis aan Hendrik Ridder.

Al enige tijd geleden heeft Jan Ceulen ons een verhaal gestuurd over de geschiedenis van onder andere zijn huis aan de G.N.Schutterlaan 7.

G.N.Schutterlaan 4 en 7-historie.doc

In de Kloosterkerk hangt deze kopie van een kaart van Thesinge uit 1834. Een lijst met nummers en namen correspondeert met nummers op de kaart en geeft zo een beeld van de toenmalige bewoning. Als u een print van de kaart met de verwijzingen zou willen hebben kunt u altijd contact opnemen met de historische commissie.

Journalist Karin Sitalsing schreef een mooi artikel over de sluiting van 'ons' Jopje (Volkskrant 30-08-2010).
Klik hier voor de pdf.

geschreven te Thesinge (Rijksarchief Reg. Feith 1500, 54)

Rond 1840 vond een zekere Ds. P. Boeles uit Noorddijk als kaftvulling in een boek een document dat geregistreerd staat als “Fragment eener Kroniek, geschreven te Thesinge”. Het zijn slechts twee velletjes met tekst, waarin verslag wordt gedaan van allerlei oorlogshandelingen en wapenfeiten in onze regio in de 16e eeuw. Deze toevalstreffer wordt bewaard in het Groninger Archief.

Dr Boeles
In Noorddijk, bij Lewenborg staat een prachtige kerk. Op het kerkhof is een gietijzeren grafmonument te vinden ter nagedachtenis aan Dr. P. Boeles (1795 – 1875), predikant en publicist. Hij vertaalde delen van het Nieuwe Testament in het Fries en verzamelde materiaal voor een Groninger dialectenwoordenboek, dat werd gepubliceerd onder de titel “Idioticon Groninganum”.

28 oktober 2003 is alweer een tijdje geleden. Het was de datum waarop in de Universiteitsbibliotheek van de Rijksuniversiteit Groningen het publiek kon kennismaken met een nieuwe aanwinst: een rijk gedecoreerd manuscript, dat rond 1500 in het klooster Germania in Thesinge was vervaardigd.
Het handschrift is een op perkament geschreven gebedenboek in het middelnederlands.

Het opent met de getijden (=gebeden op vaste tijdstippen) tot alle heiligen. Dan volgen een serie gebeden, ingedeeld volgens het kerkelijk jaar – van Kerstmis tot Pasen – en enige reeksen gebeden tot een groot aantal heiligen. Het gebedenboek telt 138 bladen en is 11 x 16 cm groot. De randversieringen zijn de ‘vingerafdruk’ van het manuscript. Ik citeer Prof. Dr. Jos Hermans: “Een Gronings handschrift herken je aan ’t penwerk, aan de kriebellijntjes in de marge, zeg maar het getierelier in de marge.” De illustrator is waarschijnlijk de non Stine Duthmers, hoewel in een vergelijkbaar ander getijdenboek (Groningen, UB Hs. Add.274) ook de naam ‘Frans Maler’ wordt genoemd. Prof. Hermans suggereert een taakverdeling.

De kloosterkerk wordt aangeduid met de benaming Felicitaskerk - op een blauw bordje, links van de deur. Een onjuiste benaming, want het suggereert een type kerk. Het zou beter zijn geweest te vermelden dat de kloosterkerk aan de H. Felicitas is gewijd. Pas eind vorige eeuw is bekend geworden dat zij de patroonheilige van het klooster Germania was.