Felicitas, de Patrones van het Klooster Germania

Een middeleeuws getijdenboek - getijden zijn aan bepaalde uren gebonden gebeden - gaf pas in 1988 de naam prijs van de patrones van het klooster in Thesinge. Dankzij de oplettendheid van professor James H. Marrow van de universiteit van Berkeley in Californië, is haar naam bekend. Hij vond het boek op een veiling in Londen bij het beroemde veilinghuis Sotheby's en schonk het vervolgens aan de Rijksuniversiteit Groningen. Het Nieuwsblad van het Noorden schreef erover op 28 december 1989 en op 26 oktober 1990.

De Heilige Felicitas staat afgebeeld op het abtszegel van het klooster Germania. Het loden zegel zelf is verloren gegaan (blijkens een in afschrift bewaard gebleven acte, d.d. 16 november 1594 is het zegel in 1581, bij een overval van 'Staatsch krijgsvolk" door de priores verstopt in een molshoop en niet meer teruggevonden), maar het Rijksarchief bezit nog een wasafdruk in groene was met een middellijn van 4 cm. Afgebeeld is een vrouwenfiguur in een nis. In haar rechterhand houdt ze een palmtak (symbolerend dat ze een martelares is). Er omheen zijn zeven hoofden in kleinere nissen zichtbaar. Het randschrift luidt: S(igillum) conventus ….ssinghaclaustro. Het zegel hangt aan een document waarmee het klooster aan het klerkenhuis te Groningen wat land overdraagt, Rokesweer genaamd, liggende bij het land Waschhuis. Datum: 26 november 1472, daags na St. Katharina.
In het getijdenboek staat bij de datum 10 juli het feest van "die soeven broders" genoteerd, met daarbij in de kantlijn toegevoegd: "patronen to tesinge".

Wie was Felicitas?
Er is een aantal biografieën van deze heilige bekend, die in details van elkaar verschillen. De navolgende komt uit het boek: Heiligen en hun Attributen (Uitgeverij Seyffardt's Boek- en Muziekhandel - Amsterdam):

De Heilige Felicitas en hare zeven zonen, AD 173, 23 november.
Deze heilige was een Romeinsche, deftige, buitengewoon rijke dame, welke hare dagen doorbracht met liefdadigheid te beoefenen jegens de armen, en met de zorgvuldige opvoeding harer zonen. Nadat haar heilig voorbeeld velen tot het omhelzen van het Christelijk geloof gebracht had, werd ze aangeklaagd bij den Prefect, en voor diens rechterstoel geleid. Toen deze inzag, dat zij met geen mogelijkheid er toe te brengen was, om aan de afgoden te offeren, begon hij haar zoons te bedreigen, meenende dat hij haar op die manier er toe zou kunnen bewegen. Doch zij spoorde hen ernstig aan, dat zij liever moesten sterven, dan daarin toe te geven; waarom ze een voor een voor hare oogen ter dood gebracht werden. Januarius, de oudste, werd gegeeseld met riemen met looden knopen; Felix en Philippus werden doodgeslagen met knotsen; Sylvanus werd van een rots geworpen; Alexander, Vitalis en Martialis werden onthoofd. Hun moeder, die hen versterkt en ondersteund had ten einde toe, smeekte alleen, dat zij hen spoedig in den dood zou mogen volgen; doch ze werd nog eerst vier maanden in de gevangenis gehouden, waarna ze eveneens onthoofd, of volgens het verhaal van anderen, in een ketel met kokende olie geworpen werd.

Historische verantwoording.
De oudste lijst van Romeinse martelaarsfeesten, de Deposito Martyrum, dateert uit de tijd van paus Liberius, het midden van de 4e eeuw. In de in die lijst voorkomende Acta Sincera - vrij vertaald: Waarheidsgetrouwe Verslagen - wordt het feest vermeld van de zeven martelaren, op 10 juli. In de 6e eeuw geeft Gregorius de Grote details: hij vermeldt dat zij gevangen werden genomen tijdens de regering van Keizer Antoninus en moesten terechtstaan voor vier rechters. Na hun terechtstelling werden zij begraven in vier verschillende grafkelders. Felicitas werd bijgezet in de grafkelder van een zekere Maximus aan de Via Salaria in Rome, bij haar zoon Silanus ( in een andere versie Sylvanus genoemd).
Tot voor kort werden de Acta Sincera als betrouwbaar beschouwd, maar nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat de eerste vermeldingen van deze Acta niet op een Romeinse maar op een Griekse bron berustten. Was Felicitas wel echt de moeder van de zeven martelaren? Haar naam komt niet voor op die oudste Romeinse kalender. Haar feest wordt voor het eerst genoemd in de Martyrologium Hieronymianum, maar op een andere datum - 23 november.
Op die datum hield Gregorius de Grote een preek ter nagedachtenis aan Felicitas. Boven haar graf werd een kerk gebouwd. De grafkelder werd vergroot tot een onderaardse kapel, die in 1885 werd herontdekt. In de achterwand van die kapel bevindt zich echter een 7e eeuwse fresco van Felicitas EN haar zeven zonen met daarboven Christus die hen de Eeuwige Kroon geeft.
Ook zijn er historische verwijzingen van eerdere datum dan de reedsgenoemde Acta, zoals een 5e eeuwse preek van Sint Pieter Chrysologus en een grafschrift, geschreven door paus Damascus (gestorven in 384) waarin verwezen wordt naar de vrouw die stierf met haar zeven zonen..
De verwarring over de data kan zijn ontstaan door het feit dat naast het graf van Felicitas het graf van Silanus, een van de zeven martelaren, lag. Van de zeven martelaren - de soeven broders - is de datum 10 juli. Wellicht heeft de tijd en de traditie ervoor gezorgd dat de zeven martelaren de zeven zonen van Felicitas werden, waarop de Acta Sincera zich heeft gebaseerd.