Werkzaamheden
Allereerst zijn er begin van dit jaar (2023) door de Nationaal Coördinator Groningen enkele aanpassingen gedaan zodat het gebouw aardbevingbestendig is. Er zijn enkele extra ankers geplaatst om de kapconstructie beter te verankeren, de schoorsteen is gestut en het orgel is vastgezet. De afgelopen maanden is bevingsschade aan het gebouw hersteld en is er groot onderhoud uitgevoerd aan de binnen- en buitenzijde van de kerk. In de muren zaten diverse scheuren als gevolg van aardbevingen. Deze scheuren zijn weer hersteld op de manier zoals we dat met een restauratie gewend zijn. Dus het herstellen op de traditionele manier en met materialen die ook bij de bouw van de kerk zijn toegepast zoals kalkmortels. De werkzaamheden zijn uitgevoerd door bouwbedrijf Jurriëns uit Groningen.

   
foto's Groninger Kerken

Aan de binnenzijde zijn de muren na het herstel van de scheuren opnieuw geverfd. Ook het gewelf, dat erg vervuild en verweerd was, is schoongemaakt en voorzien van een nieuwe verflaag. Hierdoor is het weer een stuk lichter geworden in de kerk. Aan de buitenzijde is veel metselwerk hersteld. Met name onder de gestuukte lijsten en afdekkers bleek veel metselwerk los te zitten, wat ook weer scheuren in het stucwerk veroorzaakte. Op enkele plekken moesten behoorlijke stukken metselwerk hersteld worden, wat soms voor dramatische beelden zorgde met hele happen uit het metselwerk. Gelukkig kon het weer goed en constructief sterk hersteld worden. En, na het aanbrengen van een stuclaag, zien we van deze herstellingen zo weinig mogelijk weer terug.

Hoogtepunt
Een hoogtepunt van de restauratie was het terugplaatsen van de windvaan door twee leerlingen van CBS De Til. De windvaan, in de vorm van een engel met bazuin, is opnieuw verguld. Alle leerlingen van de school zijn op de bouwplaats op bezoek geweest. Daar kregen ze uitleg over de werkzaamheden en konden ze de vergulde windvaan van dichtbij bekijken. Ook mochten bedenken hoe hun eigen windvaan eruit zou zien als zij hem hadden mogen ontwerpen.

foto's Groninger Kerken

Kleuren
Om tot de juiste kleurstelling aan de buitenzijde van de kerk te komen is  kleuronderzoek gedaan door kleuronderzoekers Veldman&Veltman. Dit onderzoek hield in dat op verschillende plekken alle aanwezige verflagen tot op de oorspronkelijke laag werden blootgelegd. Hierdoor ontstond een staalkaart van verschillende lagen die in de verschillende periodes op de kerk hebben gezeten. De resultaten waren verrassend. Vantevoren was wel aangenomen dat er verschillende kleurafwerkingen hebben gezeten maar een dergelijk kleurpalet was niet verwacht.

foto's Groninger Kerken

Veel 19^e eeuw gebouwen met neoclassicistische kenmerken kennen we als statige, wit gestuukte gebouwen of met wit gestuukte elementen. Uit ervaring weten we dat de oorspronkelijke uitstraling van deze gebouwen vaak anders is geweest en dat onder deze witte lagen meestal andere kleuren verborgen gaan. Vaak gaat het om kleuren die de klassieke vormentaal en materiaalgebruik ondersteunen.

De verwachting in Thesinge was dan ook dat we een gele kleur zouden vinden als een soort zandsteenimitatie; als ware de verticale penanten opgebouwd uit duur zandsteen. Maar uit het onderzoek kwamen verrassende kleuren. Op het stucwerk van de kerk in Thesinge kwamen op sommige plekken wel twaalf verschillende kleurlagen voor. Met als eerste, oorspronkelijke, laag een steenrode kleur. Hiermee heeft men willen aansluiten bij het schoon metselwerk ofwel de baksteen. De kleuren vloeien zo ongeveer samen. Opmerkelijk is dat hiermee de neoclassicistische architectuur dus niet geaccentueerd wordt maar ondergeschikt gemaakt. De begeleidend architect (architectenbureau Kijlstra-Brouwer) duidt deze keuze van destijds als soberheid die bij de gereformeerde geloofsgemeenschap paste.

Voor de nieuwe kleurstelling zijn we uitgegaan van de kleuren uit de eerste periode. Ondanks de atypische kleuren vinden we het goed passend bij de architectuur en bij de periode en de gemeenschap waarvoor de kerk gebouwd is. In het ensemble van kerk en pastorie wordt het onderscheid tussen beide gebouwen in kleur groter.  Toch blijft de onderlinge samenhang tussen kerk en pastorie wat ons betreft overeind. Interessant is de vraag hoe de oorspronkelijke kleurstelling van de pastorie is geweest ten tijde van de bouw, in combinatie met het baksteen rood op de kerk?

Uit het kleuronderzoek van de kerk bleek dat de ramen groen zijn geweest en de voordeuren een houtimitatie hebben gehad. Hierdoor komen de mooie smeedijzeren gehengen op de voordeuren weer goed tot z'n recht. Leuk detail is dat de gietijzeren rozetten in het gewelf aan de binnenzijde ook weer hun oorspronkelijke groene kleur hebben gekregen. 

Nog één keer schilderen
De steigers zijn weg en de kerk is weer schoongemaakt. Dat wil nog niet zeggen dat we helemaal klaar zijn. Vanwege het slechte weer konden we het stucwerk aan de buitenzijde slechts éénmaal schilderen. In het voorjaar, als het weer beter is, zal het stucwerk aan de buitenzijde nog een keer afgeschilderd worden. Dan staat het gebouw er voor de komende jaren weer goed bij.